Öğün Planlaması Nasıl Yapılır? Haftalık Menü Hazırlama
Planlı mutfak, stresi azaltır, bütçeyi korur ve çocukların dengeli beslenmesini sürdürülebilir kılar. Aşağıdaki adımlar, 30–60 dakikada tüm haftayı çıkarabilmeniz için pratik bir rehberdir.
5 Adımda Haftalık Plan
- Takvim kontrolü: Etkinlik/yoğun günleri işaretleyin (hızlı yemek/termos çorba günleri).
- Çekirdek liste: Haftanın 3 protein (ör. köfte, tavuk sote, nohut), 3 tahıl (bulgur, makarna, pirinç) ve 7 sebze rengini seçin.
- Temalı akşamlar: “Çorba Pazartesi”, “Fırın Çarşamba”, “Balık Perşembe” gibi kolay hatırlanan iskelet oluşturun.
- Bir pişir iki kullan: Pişmiş nohut = bir gün güveç, ertesi gün humus/lavaş rulosu.
- Alışveriş listesi: Manav–Şarküteri–Kuru gıda–Süt ürünleri olarak kategorize edin; israfı azaltır.
Tabak Dengesi ve Porsiyon Mantığı
- 3’lü denge: Protein + Tahıl + Sebze/Meyve. Her tabakta en az 3 renk hedefleyin.
- Porsiyon ipucu: Okul öncesinde avuç içi porsiyonları; okul çağında 1 küçük kase/1 dilim/1 bardak mantıklı sınırdır.
- İçecek: Su/ayran önceliklidir; şekerli içecek yok.
Batch-Cooking: 90 Dakikada Haftaya Hazırlık
- Haşla: Nohut/mercimek (2 kavanoz).
- Fırınla: 2 tepsi sebze (havuç, kabak, biber, karnabahar/brokoli).
- Pişir: Bulgur/pirinç (3–4 porsiyon), mini köfte (10–12 adet).
- Sos/dip: Yoğurtlu sos, domates sosu, humus.
- Atıştırmalık: Muzlu yulaf kurabiye veya fırın nohut.
- Etiketle: Her kaba içerik + tarih yazın.
Haftalık Menü Şablonu (Örnek)
Kahvaltı
- Pzt: Yulaf + yoğurt + muz
- Sal: Menemen + tam buğday ekmek
- Çar: Peynir–zeytin tabağı + haşlanmış yumurta
- Per: Sebzeli omlet + domates
- Cum: Tam tahıllı tost + avokado
- Cmt: Pancake (şekersiz) + meyve
- Paz: Tarhana çorbası + salata
Beslenme Çantası (Öğle)
- Pzt: Humuslu lavaş rulo + biber çubuk + elma
- Sal: Köfteli bulgur salatası + yoğurt
- Çar: Peynirli sandviç + salatalık + süt
- Per: Ton balıklı tam buğday sandviç + ayran
- Cum: Nohutlu makarna salatası + yoğurt bar
Akşam
- Pzt: Mercimek yemeği + pirinç pilavı + salata
- Sal: Fırın köfte + patates & havuç + yoğurt
- Çar: Tavuklu sebze sote + bulgur
- Per: Somon fırın + brokoli + tam tahıllı ekmek
- Cum: Sebzeli makarna + ayran
- Cmt: Domatesli taze fasulye + cacık
- Paz: Ev pizzası (tam buğday taban) + mevsim salata
Alışveriş Listesi (Kategori Bazlı)
- Manav: Havuç, kabak, biber, domates, salatalık, brokoli/karnabahar, yeşillik, mevsim meyvesi.
- Şarküteri/Protein: Yumurta, peynir, yoğurt, tavuk/kıyma, balık (mevsimine göre), nohut/mercimek.
- Kuru Gıda: Bulgur, pirinç, tam buğday makarna, yulaf, zeytinyağı, domates püresi, bakliyat.
- Diğer: Baharatlar (kimyon, kekik), limon, tahin.
Gıda Güvenliği ve Saklama
- Pişmiş et/tavuk/balık: Buzdolabı 3–4 gün.
- Haşlanmış baklagil/tahıl: 3–4 gün.
- Fırın sebze: 3–4 gün.
- Yoğurt bazlı sos: 2–3 gün.
- İpucu: Hızlı soğutun, sığ kap kullanın, +4°C ayarını koruyun; şüphedeyseniz tüketmeyin.
Bütçe ve Zaman Tasarrufu İpuçları
- Mevsim alışverişi: Mevsim sebze–meyvesi daha hesaplı ve lezzetli.
- İki kat pişirme: Akşam yemeği + ertesi gün öğle porsiyonu.
- Tek tepsi yöntemleri: Daha az bulaşık, daha hızlı servis.
- Dondurucu: Köfte, sos, haşlanmış baklagili porsiyonlayıp dondurun.
SSS — Kısa Cevaplar
- Planı ne zaman yapmalı?
- Hafta sonu 30–60 dakikalık oturum idealdir; hemen ardından alışverişe çıkın.
- Planlar sıkıcı olur mu?
- Temalı akşamlar ve “bir pişir iki kullan” yöntemiyle çeşitlilik ve hız birlikte sağlanır.
- Seçici yiyici varsa?
- Her akşam tabakta “güvenli” sevilen bir yiyecek + küçük porsiyon yeni tat stratejisi uygulayın.
Anahtar Kelimeler: öğün planlaması, haftalık menü, meal prep, beslenme çantası, çocuk beslenmesi, menü şablonu, alışveriş listesi, batch cooking, porsiyon dengesi, gıda güvenliği