Okul Öncesinde Ölçme-Değerlendirme ve Dokümantasyon: Anekdot, Portfolyo, Rubrik ve Aileye Geri Bildirim

Ölçme-değerlendirme okul öncesinde not vermek değil, öğrenmeyi görmek ve öğretimi iyileştirmek için kanıt toplamaktır. Oyun temelli sınıfta veri; kısa gözlemler, çocuk ürünleri, foto–video, rubrik ve portfolyo ile düzenli tutulur. Bu rehber; amaç–ilkeler, araçlar, dokümantasyon akışı, örnek formlar ve aile iletişimini içerir.

Amaç ve İlkeler

• Biçimlendirici (günlük) değerlendirme: Öğretimi anında ayarlamak için kanıt.
• Çocuk merkezli: Süreç, çaba ve ilerleme vurgulanır; kıyas değil bireysel büyüme.
• Objektif dil: Yargı değil betimleme (“3 blokla kule kurdu” gibi).
• Etik & gizlilik: İzin, mahremiyet, foto–video paylaşım sınırları.

Gözlem Türleri ve Ne Zaman Kullanılır?

İyi Anekdot Nasıl Yazılır?

• Kısa & tarihli: “16.09 – blok – 10:25”.
• Betimleyici: Gördüğünü yaz (“3 denemede dengeledi”), yorum ayrı.
• Alıntı ekle: Çocuğun cümlesi tırnak içinde.
• Sonraki adım: “Yarın farklı taban öner.”

Örnek Mini Rubrik (Bilimsel Süreç)

Portfolyo (Fiziksel/Dijital) Yapısı

• Kapağında: Ad, foto (izinli), tarih aralığı, hedefler.
• İçerik: Ayda 2–3 ürün; her biri için kanıt + çocuk sesi + öğretmen notu.
• Çeşitlilik: Dil, fen, sanat, motor, sosyal-duygusal örnekleri dengele.
• Yansıtma sayfası: “En çok sevdiğim/öğrendiğim…” çocuk cümleleri.

Öğrenme Hikâyesi (Şablon – Kopyala/Yapıştır)

Mikro Gözlem Akışı (Günlük 10–15 Dakika)

Basit Veri Araçları

• Frekans Tablosu: Hedef davranışın gün içi tekrar sayısı.
• Süre Kaydı: Bir etkinlikte kalma süresi (dakika).
• ABC Formu: Öncesi–Davranış–Sonrası üçlüsüyle tetikleyici–sonuç analizi.

Aileye Geri Bildirim & Görüşmeler

• Güçlü yan → kanıt → öneri: “Blokta planını çizdi (foto); evde plan–kur oyunu.”
• Jargonsuz dil: Kısa, anlaşılır, somut örneklerle.
• Hedef kartı: 1–2 dönem hedefi + ev önerisi + kontrol tarihi.

Örnek Kısa Kontrol Listesi (Sosyal-Duygusal)

Kapsayıcılık, Yanlılık ve Etik

• Kültürel adalet: Beklentileri aile kültürü ve diline duyarlı kurun.
• Gizlilik: Dosyaya sınırlı erişim; foto–video paylaşımı izinli.
• Dil özeni: “Utangaç” yerine “söz almak için zamana ihtiyaç duyuyor.”

Sık Yapılan Hatalar ve Çözümler

• Çok uzun notlar: Kısa anekdot + kodlar (tarih–merkez–hedef) kullanın.
• Yargılayıcı dil: Betimleyin, yorumu ayrı yazın.
• Biriktirip toplu yazma: Günlük mikro akışla küçük parçaları toplayın.
• Tek alana odaklanma: Haftalık planla alanlar arasında denge kurun.

Daha fazla içerik ve şablon için www.okuloncesihersey.net’i ziyaret edebilirsiniz.