Okul Öncesinde Hareket ve Motor Gelişim: Denge, Koordinasyon ve Duyu Oyunları

Motor gelişim, okul öncesinde büyük kas (koşma, sıçrama, tırmanma) ve küçük kas (tutma, kesme, sıkma) becerilerinin oyun içinde düzenli olarak desteklenmesiyle güçlenir. Duyu oyunları (dokunsal, vestibüler, proprioseptif) denge–koordinasyonu artırır; öz düzenleme ve dikkate olumlu katkı sağlar. Bu rehber; istasyon düzeni, 10 uygulanabilir etkinlik, günlük mikro akış, değerlendirme ve aile katılımını içerir.

Yaşa Göre Motor Davranışları (3–6 Yaş)

Duyu Bütünleme Odakları

• Vestibüler: Dönme, sallanma, denge tahtası (kısa ve kontrollü doz).
• Proprioseptif: İtme–çekme–taşıma oyunları, ağır iş aktiviteleri (yumuşak yük).
• Dokunsal: Kinetik kum, pirinç havuzu, farklı doku yolları (halı, köpük, kabarcık).

Alan ve İstasyon Düzeni

• Güvenli rota: Oklarla giriş–çıkış; kaymaz bantla sınır çizgisi.
• İstasyonlar (3–4 adet): Denge, atış–yakalama, sürünme–tırmanma, ince motor (sıkma–cımbız).
• Görsel yönerge: Her istasyonda 1 görsel + 2 kısa cümle.
• Materyal örn.: Hulahop, hedef sepeti, minder, denge taşı, ip, mandal, cımbız, pompon, oyun hamuru.

10 Hareket & Duyu Etkinliği (Adım Adım)

1. Denge Yolu: Bantla çizgi + denge taşları; top taşıyarak çizgide yürü.
2. Hedefe Atış: Fasulye torbasını farklı uzaklıktaki sepetlere at; puan kartı yap.
3. Engel Parkuru: Sürün–zıpla–dön; başlama–bitirme bayrağı ekle.
4. Topu Yakala: Büyük topla iki elle at–yakala; sonra tek elle dene.
5. İp Üstünde Adım: İp üzerinde öne–geri 5 adım; “dur” komutunda don.
6. Renkli Işıklar: Kırmızı-dur, sarı-yavaş, yeşil-hızlı yürü/koş.
7. Proprioseptif Taşıma: Köpük blokları ekipçe hedefe taşı; “sağlam kule” kur.
8. Cımbız İstasyonu: Pomponları cımbızla renk kaplarına aktar (ince motor + el–göz).
9. Hamur Güçlendirme: Oyun hamurunu sık–yuvarla–düzle; rulo ile “yol” yap.
10. Ritimli Sıçrama: Davul temposunda iki ayak sıçra; sonra tek ayak dene.

Günlük Mikro Akış (15–20 Dakika)

Öğretmen Dili – Hızlı İpuçları

Değerlendirme: Kısa Rubrik & Anekdot

Anekdot örneği: “16.09 – Denge yolunda top taşıyarak 8 adım attı; ‘yavaş olunca düşmüyor’ dedi.”

Haftalık Mikro Plan (Örnek, 3–6 Yaş)

Aile Katılımı Önerileri

• Ev Denge Yolu: Bantla çizgi–yastık adaları; birlikte yürüyün.
• Birlikte Taşı: Market poşeti yerine hafif kutu taşıma oyunu.
• El Güçlendirme: Mandal oyunu, hamur, oyun tornavidası.

Güvenlik ve Kapsayıcılık

• Alanı kalabalıklaştırmayın; her istasyonda en fazla 3–4 çocuk.
• Yumuşak zemin/minder; kaymaz bant; keskin kenarları kapatın.
• İhtiyaca göre uyarlayın: daha geniş çizgi, daha büyük hedef, daha hafif materyal.

Daha fazla içerik ve şablon için www.okuloncesihersey.net’i ziyaret edebilirsiniz.