Okul Öncesinde Kapsayıcı Eğitim ve Kaynaştırma: UDL, Bireyselleştirme ve Destekleyici Ortam

Kapsayıcı eğitim, her çocuğun erişim–katılım–başarı için ihtiyaç duyduğu desteği sistematik olarak sağlamaktır. Odak; UDL (Evrensel Tasarım İlkeleri) ile önceden uyarlamak, gerektiğinde bireyselleştirmek ve olumlu davranış destekleri sunmaktır.

UDL ile Başlangıç (Kısa)

• Birden çok sunum: Sözlü + görsel ikon + model gösterimi.
• Birden çok ifade: Söz, çizim, işaret/kart, dramatizasyon.
• Birden çok katılım: Seçenek ver (iki aktivite), süre–rol uyarlaması.

Ortam ve Materyal Uyarlamaları

• Görsel program: Gün akışı ikonları; “önce–sonra” kartı.
• Az uyaran köşesi: Kulaklık, gölge çadırı, duyusal kutu.
• Motor uyarlama: Kalın kalem, eğik yazı tablası, kaymaz altlık.
• İletişim desteği: Resimli seçim kartları, bas-konuş butonu/AAC seçenekleri.

6 Pratik Strateji (Hızlı)

1. Görev Analizi: Etkinliği 3–4 adıma böl; her adım için ikon kullan.
2. Önizleme & Prova: Yeni rutini küçük grupta 1 kez canlandır.
3. İlk–Sonraki Kartı: “Önce puzzle’ın kenarı, sonra resim seçimi.”
4. Zamanlayıcı & Molalar: Kısa çalışma (3–5 dk) + duyusal mini mola.
5. Seçenekli Katılım: Aynı hedef için iki yol: çiz–yapıştır ya da modelle anlat.
6. Olumlu Pekiştirme: Hedef davranışa anında, somut övgü: “Sıranı beklediğin için teşekkür ederim.”

Mikro Akış (12–15 Dakika)

1. Başlat (2–3 dk): Görsel programı gözden geçir; “önce–sonra” kartını göster.
2. Uygula (7–8 dk): Görev analizi + seçenekli katılım; gerekirse kısa mola.
3. Paylaş (3–4 dk): Çocuk istediği yolla (söz/çizim/kart) “ne yaptım?” der.

Öğretmen Dili – Hızlı Replikler

• Net & kısa: “Önce boyayı seç, sonra kağıda sür.”
• Seçenek ver: “Anlatmak için işaret kartı ya da çizim kullanabilirsin.”
• Onayla: “Sakinleşmek için mola istedin; bu iyi bir seçim.”
• Modelle: “Sıranı beklerken ellerini dizlerinde tutuyorum—bak.”

Mini Kontrol Listesi

• [ ] Görsel program ve “önce–sonra” kartı görünür.
• [ ] En az 1 seçenekli katılım yolu sunuldu.
• [ ] Zamanlayıcı ve duyusal mola planı kullanıldı.
• [ ] Somut ve anında geri bildirim verildi.

Aile İş Birliği & Etik

• Kısa ev köprüsü: 5 dakikalık ortak rutin (görsel program, nefes kartı).
• Takım iletişimi: Rehberlik/uzman önerilerini sınıf uygulamasına bağlayın.
• Gizlilik & saygı: Etiketleyici dil kullanmayın; ihtiyaca odaklanın.