Okul Öncesinde Oyun Temelli Öğrenme: Serbest Oyun, Köşe Planlaması ve Öğretmen Müdahaleleri

Oyun temelli öğrenme, çocuğun merakını serbest oyun içinde hedeflerle buluşturan bir çerçevedir. Öğretmenin rolü; gözlem etmek, gerektikçe model olmak, açık uçlu sorularla derinleştirmek ve eşlik ederek yapı iskelesi kurmaktır. Amaç; dil–sosyal duygusal–bilişsel–motor hedefleri oyunun doğal akışında desteklemektir.

Öğrenme Hedefleri (Kısa)

• Serbest oyunda seçim yapma, süreklilik ve tamamlama davranışlarını gösterir.
• Akranla iş birliği kurar; sıra–paylaşma ve ben-mesajı ile anlaşmazlık çözümü dener.
• Öğretmen sorularına kanıt/deneme ile yanıt verir (neden–nasıl–sonra ne?).
• Oyunda ortaya çıkan fikirleri çizim/ürün/öykü ile dokümante eder.

Köşeler & Planlama (Hızlı)

• Köşeler: Blok–drama–sanat–kitap–duyu–fen mini istasyonları (etiket: resim + kelime).
• Akış panosu: “Seç → Oyna → Topla → Paylaş” görseli.
• Malzeme stratejisi: Az–kaliteli–çeşitli; aşırı seçenek yerine rotasyon.
• Gözlem kartı: Kısa not: tarih–köşe–davranış–sonraki adım.
• Müdahale düzeyi: 0=izle, 1=ipuçla, 2=modelle, 3=eşlik et; gerektikçe geri çekil.

6 Oyun Etkinliği (Hızlı)

1. Blokta Plan–Yap–Anlat: “Önce planı çiz—sonra kur—sonunda anlat.” 3 foto ile kayıt.
2. Dramada Rol Kartı: “Veteriner–sahip–kasa” kartları; sıra–bekleme dili ile.
3. Sanatta Malzeme Rotasyonu: 2 malzeme sabit + 1 sürpriz; “ne değişti?” konuş.
4. Fen Keşif Masası: Büyüteç + doğal nesneler; “aynı–farklı–neden?” soruları.
5. Duyu Akışı: Kinetik kumda kalıp–iz; “hangi araç daha stabil?” dene–karşılaştır.
6. Kitap Köprüsü: Oyun sonrası 3 karelik hikâye şeridi ile deneyimi yazıya dök.

Mikro Akış (12–15 Dakika)

1. Seçim (2–3 dk): “Bugün hangi köşe? Hedefin ne olacak?” kısa niyet cümlesi.
2. Oyun (7–8 dk): Öğretmen izler → ipucu/model → geri çekil; gözlem kartına 1 not.
3. Paylaşım (3–4 dk): 1 çocuk ürününü gösterir: “Ne denedin? Kanıtın ne?”

Öğretmen Dili – Hızlı Replikler

• Açık uçlu: “Burada sonraki adımın ne olabilir?”
• Yansıtıcı: “Şunu seçtin çünkü … peki başka yol var mı?”
• Ben-mesajı/onarım: “Ben sıramı beklerken zorlandım; çözümün nedir?”
• Geri çekilme sinyali: “Ben izleyiciyim; hazırsan çağır.”

Mini Kontrol Listesi

• [ ] Seçtiği köşede 5+ dakika süreklilik gösterdi.
• [ ] En az 1 problemde çözüm önerdi/denedi.
• [ ] Öğretmen sorusuna kanıtla yanıt verdi.
• [ ] Oyun ürününü çizim/foto/öyküyle paylaştı.

Aile Köprüsü

• Ev Oyun Saati: 10 dk serbest oyun—yetişkin yalnızca izler, sonra 1 soru sorar.
• Malzeme Kutusu: Kapak–kutu–rulo ile “plan–yap–anlat” mini proje.
• Hikâye Şeridi: Oyunun üç anını çizip 1 cümle ekleyin; okula gönderin.