Çocuğa Sorular Sorarak Düşünme Yeteneği Geliştirme
Soru sormak, çocuklarda düşünme süreçlerini harekete geçirir. Açık uçlu sorular, yalnızca cevap değil, fikir üretme, ilişki kurma ve sebep–sonuç düşünme alışkanlığı kazandırır. Bu yöntem, çocuğun merak duygusunu desteklerken özgüvenini de artırır.
Neden Önemli?
- Eleştirel düşünme: Çocuğun “neden” ve “nasıl” sorularına yanıt araması sağlanır.
- Yaratıcılık: Farklı bakış açıları ve özgün çözümler ortaya çıkar.
- Empati: Başkalarının duygu ve düşüncelerini anlama fırsatı verir.
- Problem çözme: Alternatifleri tartışarak çözüm üretme becerisi gelişir.
Soru Türleri
- Açık uçlu sorular: “Sence başka nasıl olabilirdi?”
- Tahmin soruları: “Ne olacağını düşünüyorsun?”
- Duygu soruları: “Bu durumda sen olsaydın ne hissederdin?”
- Alternatif sorular: “Başka hangi yollarla çözebiliriz?”
- Yansıtıcı sorular: “Az önce söylediğini farklı nasıl ifade edebilirsin?”
Evde Uygulamalar
- Hikâye zamanı: Masal okuduktan sonra “Sence karakter başka ne yapabilirdi?” sorusunu sorun.
- Günlük rutin: Yemekte “Bugün seni en çok mutlu eden şey neydi?”
- Doğa yürüyüşü: “Bu ağaç neden yapraklarını döküyor olabilir?”
Okulda Uygulamalar
- Soru çemberi: Öğrenciler sırayla birbirlerine soru yöneltir.
- Gruplar arası tartışma: Bir problemi farklı açılardan değerlendirme.
- Drama: “Sen olsaydın nasıl davranırdın?” etkinliğiyle rol-play.
Oyunlaştırma Yöntemleri
- Soru kartları: Renkli kartlarda farklı soru türleri.
- Soru kutusu: Çocukların kendi sorularını yazıp kutuya atması.
- Dedektif oyunu: Olayı çözmek için sürekli soru sorma.
İpuçları
- Kısa, anlaşılır ve yaşa uygun sorular sorun.
- Cevap verirken acele etmeyin; düşünmesine fırsat tanıyın.
- Soruların doğru/yanlış değil, farklı düşünceler üretmeye yönelik olmasına dikkat edin.
- Cevapları mutlaka geri bildirimle pekiştirin.