DEHB’li Çocuklarla Okulda Çalışma Yöntemleri

Sınıf İçi Düzenlemeler

• Oturma düzeni: Çocuğu öğretmene yakın ve dikkat dağıtıcı uyaranlardan uzak bir yere yerleştirin.
• Görsel destekler: Renkli tablolar, yönerge kartları ve zamanlayıcılar kullanın.
• Kısa ve net yönergeler: Karmaşık talimatlar yerine adım adım açıklama yapın.
• Görevleri bölmek: Uzun ödevleri küçük parçalara ayırmak çocuğun odaklanmasını kolaylaştırır.
• Ödül sistemi: Küçük başarılar için pozitif pekiştireç kullanmak motivasyonu artırır.

Dikkati Artırmaya Yönelik Yöntemler

• Zaman kutucukları: 10–15 dakikalık çalışma araları, ardından kısa molalar verin.
• Görsel zamanlayıcı: Kalan süreyi görebilmesi için saat ya da kum saati kullanın.
• Aktif öğrenme: Oyun, drama, hareketli etkinlikler dersin içine entegre edilmelidir.
• Soru-cevap yöntemi: Çocuğun katılımını artırmak için sık sık kısa sorular sorun.

Dürtüsellik ve Hiperaktiviteyi Yönetmek

• Yer değiştirme fırsatları: Çocuğa sınıf içinde kontrollü hareket etme imkânı verin (tahta silmek, materyal dağıtmak).
• Kuralları görselleştirme: Sınıf kurallarını basit ve resimli panolarla anlatın.
• Bekleme becerisi: “Ellerini dizine koy” gibi somut stratejilerle sırada bekleme pratikleri yapın.
• Enerji boşaltıcı aktiviteler: Kısa fiziksel egzersizler veya nefes çalışmaları ekleyin.

Öğretmen- Veli İş Birliği

Başarı, sadece sınıfta değil, aileyle iş birliği sayesinde kalıcı olur.

• Ev ödevleri kısa, görsel destekli ve anlaşılır olmalıdır.
• Ev ve okulda kullanılan ödül-ceza sistemi tutarlı olmalıdır.
• Veliler düzenli bilgilendirilerek çocuğun gelişimi izlenmelidir.
• Aileye, sabırlı ve destekleyici tutum sergilemeleri konusunda rehberlik edilmelidir.

Akademik Başarıyı Destekleyen Stratejiler

• Tek duyulu değil çok duyulu eğitim: Hem görsel, hem işitsel, hem de kinestetik yöntemleri bir arada kullanın.
• Kısa sınavlar: Uzun sınavlar yerine kısa ve sık değerlendirmeler uygulayın.
• Hedef koyma: Günlük ya da haftalık küçük hedeflerle ilerleme sağlayın.
• Başarı panosu: Sınıfta görünür bir başarı tablosu motivasyonu artırır.

Arkadaşlık ve Sosyal İlişkiler

DEHB’li çocukların sosyal becerilerinin desteklenmesi de önemlidir:

• Grup oyunlarında sorumluluk vererek iş birliğini öğretin.
• Akran desteğini teşvik edin; arkadaşının yardım etmesi öğrenmeyi kolaylaştırır.
• Sosyal beceri eğitimleri (özür dileme, paylaşma, sırada bekleme) oyunlarla desteklenebilir.

Ne Zaman Profesyonel Destek?

• Okulda düzenlemelere rağmen akademik ve sosyal sorunlar devam ediyorsa.
• Çocuğun özgüven kaybı, kaygı ya da depresyon belirtileri artıyorsa.
• Aile içi çatışmalar sıklaşıyorsa.

Bu durumda okul psikolojik danışmanı, pedagog ya da çocuk psikiyatristi ile iş birliği yapılmalıdır.

Uzun Vadeli Kazanımlar

Doğru yöntemlerle desteklenen DEHB’li çocuklar:

• Dikkatini daha iyi toplayabilir ve akademik başarı elde edebilir.
• Sosyal becerilerini geliştirerek arkadaş ilişkilerini güçlendirebilir.
• Kendi güçlü yönlerini fark ederek özgüven kazanır.
• Gelecekte iş ve sosyal yaşamda daha uyumlu bireyler olabilir.