Empati Kurma Oyunları
Empati, başkasının duygularını tanıma, anlama ve paylaşma becerisidir. Çocuklarda empatiyi desteklemek için kullanılan oyunlar; duygu eğitimi, rol değiştirme ve hikâye canlandırma yöntemleriyle öğrenmeyi kalıcı kılar.
Empatiyi Neden Oyunla Öğretelim?
- Somut deneyim: Çocuk, bir rol oynadığında duyguyu bedeninde hisseder.
- Güvenli prova: Zor duygular, oyun içinde risksiz denenir.
- Paylaşım: Grup oyunları farklı bakış açılarını görünür kılar.
- Dil gelişimi: Empati dili (ben-dili, duygu sözcükleri) oyunla daha hızlı öğrenilir.
Örnek Empati Oyunları
- Duygu Kartı Tiyatrosu: Karttaki yüz ifadesini canlandır, diğerleri hangi duygu olduğunu tahmin etsin.
- Rol Değiştir: Çocuklar rollerini değiştirir (öğretmen–öğrenci, kardeş–arkadaş) ve kısa sahne oynar.
- “Sen Olsaydın?”: Bir hikâye durdurulur, çocuklara sorulur: “Sen olsaydın ne hissederdin, ne yapardın?”
- Duygu Sandığı: Sandıktan çıkan nesne bir duyguyu temsil eder; çocuk bu duyguyla kısa bir hikâye kurar.
- Empati Çemberi: Bir çocuk yaşadığı duygusal olayı anlatır, diğerleri “ben olsaydım…” cümlesini tamamlar.
Ev İçin Basit Uygulamalar
- Gün sonunda “Bugün kimin yüzünde hangi duygu vardı?” sohbeti.
- Ailece film/kitap izlerken karakterlerin duygularını tartışma.
- Kardeş/arkadaş anlaşmazlığında “O ne hissetti, sen ne hissettin?” diyaloğu.
Sınıf İçin Uygulamalar
- Duygu köşesi: Öğrenciler günlük duygusunu görsel pano üzerinde işaretler.
- Drama etkinliği: Kısa hikâyeleri gruplar halinde canlandırma.
- Empati günlüğü: “Bugün birine yardım ettim/beni anlayan oldu.” cümleleriyle günlük tutma.
Yaşa Göre Uyarlamalar
- 3–5 yaş: Basit mimik–jest oyunları, duygu kartı eşleme.
- 6–8 yaş: Rol değişimi ve kısa hikâye tamamlama.
- 9–12 yaş: Çatışma çözüm skeçleri, empati günlüğü.
- Ergenlik: Grup tartışmaları, forum tiyatro, sosyal sorunlara empatik çözüm üretme.
Neuroçeşitlilik Dostu Uyarlamalar
- DEHB: Kısa turlar (2–3 dk), görsel ipuçları, hareketli oyunlar.
- OSB: Sosyal öyküler, net duygu kartları, öngörülebilir sahne senaryoları.
- Dil güçlükleri: Piktogram desteği, basit cümle şablonları.
Ölçme–Değerlendirme
- Çocuğun farklı duyguları tanıyıp adlandırabilmesi.
- Rol oyunlarında uygun empati cümlelerini kullanabilmesi.
- Çatışma anında “ben olsaydım” yaklaşımına geçebilmesi.
Uzun Vadeli Kazanımlar
- Daha güçlü sosyal ilişkiler ve arkadaşlık bağları.
- Artan empati dili: “Seni anlıyorum, ben de…”
- Duygu düzenleme ve problem çözmede kalıcı gelişim.
