Korkularla Yüzleşme: Gece Karanlık Korkusu, Canavar Korkusu vb.
Korkular, çocuk gelişiminin doğal bir parçasıdır. Özellikle karanlık korkusu, canavar korkusu veya yalnız kalma korkusu okul öncesi dönemde sık görülür. Bu korkular, çocuğun hayal gücü ve güven ihtiyacıyla bağlantılıdır. Ebeveynlerin yaklaşımı, korkuların azalmasında veya pekişmesinde belirleyici rol oynar.
Çocuklarda Korkuların Nedenleri
- Hayal gücü: Özellikle 3–7 yaş arası çocuklar gerçek ile hayali ayırt etmekte zorlanır.
- Televizyon ve dijital içerikler: Karanlık, canavar veya şiddet temalı görüntüler korkuları artırabilir.
- Aile tutumları: “Yaramazlık yaparsan canavar gelir” gibi söylemler korkuyu besler.
- Gelişimsel faktörler: Ayrılma kaygısı veya yalnız kalma korkusu normal gelişim dönemlerinde ortaya çıkabilir.
Gece Karanlık Korkusu
Karanlık, bilinmezlik duygusu yarattığı için çocuklarda kaygı oluşturabilir.
- Gece lambası kullanmak.
- Yatmadan önce rahatlatıcı rutinler (masal, ninni) uygulamak.
- Karanlığı bir oyunla tanıtmak (el feneriyle gölge oyunları).
Canavar Korkusu
Hayali varlıklar çocukların zihninde gerçeğe yakın algılanabilir.
- “Canavar yok” demek yerine, onun duygusunu kabul edin: “Korktuğunu anlıyorum.”
- Canavar korkusunu oyuna dönüştürmek (çizmek, kukla yapmak).
- Olumlu hikâyelerle “kötü canavarları iyiye dönüştürme” oyunları oynamak.
Ebeveynlere Öneriler
- Çocuğun korkusunu küçümsemeyin, dinleyin.
- Gerçekçi ve güven verici açıklamalar yapın.
- Korkularla başa çıkma sürecinde yanında olun.
- Korkuyu şaka ya da tehdit unsuru haline getirmeyin.
- Güvenli ve sakin bir uyku ortamı oluşturun.
Yanlış Yaklaşımlar
- “Korkacak bir şey yok!” diyerek duyguları görmezden gelmek.
- Korkusunu alay konusu yapmak.
- Korkusunu zorla yüzleştirmeye çalışmak.
Ne Zaman Uzman Desteği Gerekir?
- Korkular günlük yaşamı ciddi şekilde etkiliyorsa.
- Uyku düzeni uzun süre bozulmuşsa.
- Korkular yoğun kaygı ve panik belirtileriyle devam ediyorsa.
Uzun Vadeli Kazanımlar
Korkularla sağlıklı biçimde yüzleşen çocuklar:
- Özgüvenlerini artırır.
- Duygularını tanımayı ve ifade etmeyi öğrenir.
- Stresle başa çıkma becerisi kazanır.
- Daha sağlıklı sosyal ve duygusal gelişim gösterir.