Olumlu Pekiştireç Kullanma
Olumlu pekiştireç, çocukların istenilen davranışları tekrarlamasını sağlamak için kullanılan yöntemlerden biridir. Küçük ödüller, sevgi dolu sözler ve övgüler sayesinde çocuklar hem motivasyon kazanır hem de doğru davranışları öğrenir.
Olumlu Pekiştirecin Faydaları
- Davranışın tekrarı: Çocuk, olumlu davranışını ödüllendirilince daha sık tekrarlar.
- Özgüven: Takdir görmek çocuğun kendine olan güvenini artırır.
- Motivasyon: Çocuk öğrenmeye daha istekli hâle gelir.
- Sağlıklı ilişki: Ebeveyn–çocuk bağı güçlenir.
Olumlu Pekiştireç Örnekleri
- Sözlü övgü: “Aferin, çok güzel yaptın.”
- Sembol ödüller: Yıldız tablosu, sticker veya küçük rozetler.
- Zaman ayırma: Özel oyun saati veya birlikte etkinlik.
- Fiziksel temas: Sarılma, gülümseme, başını okşama.
Evde Uygulama Önerileri
- Yatak toplama veya oyuncak düzenleme sonrası sticker verin.
- Olumlu davranış sonrası kısa bir oyun zamanı ayırın.
- Çocuğa sık sık sözlü övgüyle destek olun.
Okul İçin Uygulama Önerileri
- Sınıfta “haftanın yıldızı” panosu hazırlayın.
- Ortak çalışmalarda iş birliği yapan öğrencileri övün.
- Küçük sembolik ödüllerle katılımı artırın.
Güvenli Uygulama İlkeleri
- Aşırıya kaçmayın: Her davranış için ödül vermek yerine denge sağlayın.
- İçtenlik: Samimi övgüler çocuk üzerinde daha etkili olur.
- Kıyas yapmayın: Çocukları birbirleriyle karşılaştırmaktan kaçının.
- Davranışa odaklanın: Kişiliğe değil, davranışa övgü verin.
Değerlendirme
- Çocuğun olumlu davranışları daha sık sergileyip sergilemediği takip edilir.
- Pekiştireçlerin etkili olup olmadığı gözlemlenir.
- Ebeveyn ve öğretmen geri bildirimleri dikkate alınır.
Ne Zaman Uzman Desteği?
Olumlu pekiştireçlere rağmen çocukta davranış problemleri devam ediyorsa veya duygusal tepkilerde yoğunluk gözleniyorsa bir uzman desteği alınmalıdır.