Zaman Kavramı: Sabah, Akşam, Dün, Bugün, Yarın

Zaman Kavramının Önemi

• Düzen bilinci: Günlük yaşamı planlama becerisini geliştirir.
• Sıralama becerisi: Olayların ardışıklığını kavramasına yardımcı olur.
• Gelecek algısı: Çocuğun dün–bugün–yarın arasındaki farkı anlamasını sağlar.
• Sorumluluk: Rutinlerin farkına varan çocuk daha düzenli olur.

Zaman Kavramını Öğretme Yöntemleri

1. Görsel destek: Günün bölümlerini (sabah, öğle, akşam) gösteren resimler kullanın.
2. Takvim çalışmaları: Dün, bugün, yarın etkinlikleri yapın.
3. Günlük rutin: Sabah kahvaltı, akşam uyku gibi zamanla ilişkili rutinleri vurgulayın.
4. Hikâye anlatımı: Zaman kelimelerinin geçtiği kısa hikâyeler okuyun.

Evde Uygulama Önerileri

• “Bugün ne yaptık, dün ne yapmıştık?” sohbetleri yapın.
• Sabah–akşam rutinlerini resimlerle gösterin.
• Takvim üzerinde özel günleri işaretleyerek zamanı somutlaştırın.

Okul İçin Uygulama Önerileri

• Sınıf panosunda “Bugün–Dün–Yarın” bölümleri hazırlayın.
• Drama oyunlarıyla sabah–akşam rutinlerini canlandırın.
• Şarkılar ve tekerlemelerle zaman kavramını eğlenceli hâle getirin.

Güvenli Uygulama İlkeleri

1. Somutlaştırma: Küçük yaşlarda görsel ve deneyimle desteklenmelidir.
2. Tekrar: Günlük konuşmalarda sık sık “bugün–yarın” ifadeleri kullanılmalıdır.
3. Yaşa uygunluk: Kavramları kısa ve net cümlelerle anlatın.
4. Sabır: Çocuğun kavramları öğrenmesi zaman alabilir, baskı yapılmamalıdır.

Değerlendirme

• Çocuğun sabah ve akşam arasındaki farkı kavrayıp kavramadığı gözlemlenir.
• Dün–bugün–yarın kelimelerini doğru kullanıp kullanmadığı takip edilir.
• Ebeveyn ve öğretmen gözlemleri süreçte rehberlik eder.

Ne Zaman Uzman Desteği?

Çocuk uzun süre zaman kavramlarını ayırt etmekte zorlanıyor, yaşına uygun dil gelişiminde gerilik yaşıyorsa bir uzman desteği almak faydalı olabilir.