Matematiğin temellerinden biri olan şekil kavramı, çocukların dünyayı algılamasında önemli bir rol oynar.
Daire, kare, üçgen, dikdörtgen gibi şekiller yalnızca soyut çizimlerden ibaret değildir;
günlük yaşamda hemen her nesnenin içinde bulunur. Çocuklara bu kavramı öğretmenin en etkili yollarından biri,
günlük nesnelerden yararlanmaktır. Çocukların sık gördüğü, dokunduğu ve kullandığı nesneler aracılığıyla şekiller tanıtıldığında,
öğrenme hem daha hızlı hem de daha kalıcı hale gelir.
Soyut şekilleri tek başına göstermek, küçük çocuklar için zor olabilir.
Ancak günlük hayatta karşılaştıkları nesneler üzerinden öğretim yapıldığında çocuk,
şekilleri somutlaştırarak öğrenir. Bu yöntem, görsel ve kinestetik öğrenme biçimlerine hitap ettiği için özellikle
okul öncesi dönemde oldukça etkilidir. Ayrıca çocuk, çevresini keşfederken matematiğin her yerde olduğunu fark eder.
Çocuklara daireyi tanıtmak için yuvarlak nesneler kullanılabilir.
Örneğin tabak, top, saat, düğme ve tekerlek daireye güzel örneklerdir.
Çocuklara bu nesneler gösterilerek “Bunların hepsinin ortak özelliği nedir?” sorusu sorulabilir.
Böylece daire kavramı somut bir şekilde öğretilir.
Kare öğretimi için kutular, yer karoları, minderler veya defter kapakları kullanılabilir.
Çocuklardan kare şeklindeki nesneleri bulmaları istenebilir.
Hatta sınıfta veya evde “Kare Avı” oyunu oynanarak çocukların kareyi pekiştirmeleri sağlanabilir.
Çatılar, trafik işaretleri, pizza dilimleri ve bazı oyuncaklar üçgene örnektir.
Çocuklara bu nesneler gösterildiğinde üçgenin üç kenarı olduğu açıklanabilir.
Üçgen kavramı, drama yöntemiyle üç çocuğun bir araya gelip üçgen oluşturmasıyla da desteklenebilir.
Kitaplar, kapılar, cep telefonları ve tahtalar dikdörtgene örnek verilebilir.
Çocuklara dikdörtgenin kareye benzediği ancak kenar uzunluklarının farklı olduğu vurgulanmalıdır.
Bu sayede şekiller arasındaki ilişkiler de öğrenilir.
Beşgen, altıgen veya oval gibi şekiller de günlük nesneler üzerinden tanıtılabilir.
Örneğin futbol topundaki beşgen ve altıgen desenler, yumurtanın oval şekli çocuklara somut örnekler sunar.
Bu yöntem çocukların yalnızca temel değil, daha ileri şekilleri de kolayca öğrenmelerine yardımcı olur.
Çocuklardan evde veya sınıfta belirli şekilleri bulmaları istenir.
Örneğin “Bana daire şeklinde 3 şey bul” denildiğinde çocuk tabak, düğme ve top gösterebilir.
Bu oyun gözlem becerilerini güçlendirir.
Günlük nesnelerden esinlenerek çizimler yapılabilir.
Çocuklara kare şeklindeki pencereyi çizdirip boyatmak, öğrenmeyi pekiştirir.
Ayrıca mandala türü şekil boyama etkinlikleri de dikkat gelişimini destekler.
Çocuklara roller verilerek şekiller dramatize edilebilir.
“3 kişi birleşerek üçgen olun”, “4 kişi birleşerek kare olun” gibi yönergelerle hem eğlenceli hem öğretici etkinlikler yapılır.
Tablet ve bilgisayarlar için hazırlanmış uygulamalarla çocuklar günlük nesneler üzerinden şekil öğrenebilir.
Bu uygulamalar sayesinde çocuklar sürükle-bırak, eşleştirme ve boyama gibi etkinliklerle öğrenmeyi pekiştirir.
Günlük nesnelerle şekil kavramı öğretimi, çocukların soyut bilgileri somut deneyimlerle öğrenmesini sağlar.
Tabaklardan pencerelere, çatılardan kitaplara kadar birçok nesne, şekil öğretimi için mükemmel bir araçtır.
Oyunlar, etkinlikler ve günlük gözlemlerle desteklenen öğretim süreci, çocukların matematiğe karşı ilgisini artırır.
Böylece çocuklar şekilleri yalnızca ders sırasında değil, hayatın her alanında fark etmeye başlar.
Bu yaklaşım, onların hem matematiksel düşünme becerilerini hem de çevreye olan farkındalıklarını güçlendirir.
şekil kavramı öğretimi, günlük nesnelerle şekil öğretimi, geometrik şekiller, çocuklara şekil öğretme, okul öncesi matematik, oyunlarla şekil öğretimi
Günlük Nesnelerle Şekil Kavramı Öğretimi
Neden Günlük Nesnelerle Şekil Öğretimi?
Şekilleri Öğretmede Kullanılabilecek Günlük Nesneler
1. Daire
2. Kare
3. Üçgen
4. Dikdörtgen
5. Diğer Şekiller
Etkinlik Önerileri
Şekil Avı
Şekil Çizme ve Boyama
Drama ve Rol Yapma
Dijital Araçlarla Şekil Tanıma
Aileler ve Öğretmenler İçin İpuçları
Sonuç